Γιατί δεν εξάγεται ως Έξτρα Παρθένο το λάδι από ελιές ποικιλίας Μανάκι

Το λάδι εφέτος είναι λιγοστό. Η απόδοση των δέντρων και των καρπών είναι χαμηλή. Οι παραγωγοί ζητούν αποζημιώσεις (που δεν θα τους δοθούν) και οι πιο σοβαροί από αυτούς ζητάνε να λυθεί το πρόβλημα του ποτίσματος με τις αναγκαίες ποσότητες νερού σε χαμηλό κόστος, ώστε να αυξηθεί η παραγωγή των δέντρων και το εισόδημά τους.

Υπάρχει όμως και ένας άλλος τρόπος για να αυξηθεί το εισόδημα του παραγωγού και να μπουν στην Αργολίδα μερικά εκατομμύρια ευρώ που θα προκύψουν από τις τσέπες των Ευρωπαίων καταναλωτών. Η προώθηση στην Εξαγωγή, ως Έξτρα Παρθένου, του λαδιού που προκύπτει από ελιές ποικιλίας «Μανάκι». Δηλαδή την ποικιλία που κυριαρχεί στην Αργολίδα (περιοδές Ερμιονίδας και Επιδαύρου), την Κορινθία και την Αρκαδία, με δέντρα μεγάλων ηλικιών (άνω των 200 ετών) που παράγουν αυξημένες ποσότητες καρπού.

Για όσους δεν το γνωρίζουν, και είναι οι περισσότεροι, η άρνηση της Ευρώπης να αποδέχεται τις οξειδώσεις που επέρχονται στο λάδι που προκύπτει από την ποικιλία Μανάκι (χωρίς αυτές να μεταβάλλουν τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του) κοστίζει στον παραγωγό περίπου περίπου ένα ευρώ ανά κιλό παραγόμενου λαδιού. Και αυτό γιατί, το Έξτρα παρθένο πωλείται στο ράφι των ευρωπαϊκών Σουπερ Μάρκετ, περίπου 1,5 ευρώ πιο ακριβά από το απλό παρθένο ελαιόλαδο.

Δεκάδες εκατομμύρια χάνονται κάθε χρόνο από τις τοπικές οικονομίες της Αργολίδας της Κορινθίας και της Αρκαδίας, εξ αυτού του λόγου. Οι παραγωγοί, τα λιοτρίβια, οι εμφιαλωτές, οι εξαγωγείς, οι γεωπόνοι, ακόμη και οι μεταφορείς χάνουν την ευκαιρία να βελτιώσουν την ζωή τους επειδή το Υπουργείο Γεωργίας πριν από 30 χρόνια, τον καιρό που η Ευρώπη έφτιαχνε τους σχετικούς κανονισμούς, αδιαφόρησε ή τα στελέχη του αγνοούσαν το θέμα και οι κανονισμοί φτιάχτηκαν στα μέτρα των Ισπανών και των Ιταλών. Αδιαφόρησαν όμως, έκτοτε, και όλοι όσοι εμπλέκονται στην αλυσίδα παραγωγής και διάθεσης γιατί δεν αξιολόγησαν τις συνέπειες που θα προέκυπταν στο μέλλον από τα ψιλά γράμματα του κανονισμού.

Τα τρία τελευταία χρόνια, εμφιαλωτές κυρίως, ανακίνησαν το θέμα γιατί η Ευρώπη τους επέστρεφε πίσω παρτίδες Έξτρα Παρθένου ελαιολάδου, το οποίο εκτεθειμένο στα ράφια των Σούπερ Μάρκετ, υπέστη οξείδωση (λόγω παραγωγής του από ελιές ποικιλίας Μανάκι), χωρίς όμως να μεταβληθούν τα οργανοληπτικά του χαρακτηριστικά. Το λάδι της Αργολίδας, της Κορινθίας και της Αρκαδίας αν και είχε παραχθεί σύμφωνα με όλους τους προβλεπόμενους κανόνες και είχε εμφιαλωθεί με όλες τις προβλεπόμενες διαδικασίες, «έβγαινε εκτός αγοράς» για τυπικούς λόγους (κανονισμός της δεκαετίας του ’90) λόγω αλλοιώσεων από την πάροδο μεγάλου χρονικού διαστήματος έκθεσης στο φως, στα ράφια των Σούπερ Μάρκετ.

Η Περιφέρεια, είναι αλήθεια, έδειξε ενδιαφέρον να πληροφορηθεί το πρόβλημα και την προτεινόμενη λύση. Εκεί όμως σταμάτησε. Δεν προχώρησε σε ενέργειες που θα ξύπναγαν το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης από τον καταστροφικό του ύπνο. Όπως χαρακτηριστικά είχε πει ένα στέλεχος του υπουργείου «ποιος θα ασχοληθεί τώρα να φέρει τέτοιο θέμα για συζήτηση στην Επιτροπή».

Το πρόβλημα «τιμολογιακής απαξίωσης» που προκύπτει είναι ιδιαίτερα σημαντικό στην Περιφερειακή Ενότητα Αργολίδας όπου η εξαιρετική ποικιλία Μανάκι (σε οσμή, γεύση και θρεπτική αξία), αποτελεί και την συντριπτική πλειοψηφία των παλαιών ελαιώνων, και σχεδόν την αποκλειστική στην περιοχή της Ερμιονίδας και της Επιδαύρου.

Όμως, παράλληλα με την κινητοποίηση των κρατικών παραγόντων, θα πρέπει και όλοι οι μετέχοντες στην αλυσίδα παραγωγής και εμπορίας να βελτιώσουν τις πρακτικές τους, σε όλα τα στάδια επεξεργασίας (φροντίδα δέντρου, σωστή συλλογή καρπού, προσοχή στο ελαιοτριβείο, κατάλληλη αποθήκευση, έξυπνη συσκευασία, φροντίδα στην εμφιάλωση, επισήμανση σωστής ημερομηνίας λήξης του προϊόντος, οδηγίες στα Σούπερ Μάρκετ για μη έκθεση στο φως του Ηλίου κ.α.) προκειμένου να επιτευχθεί η παράταση της αμετάβλητης εικόνας.

Μια τέτοια, νέα πραγματικότητα σε συνδυασμό με την προσπάθεια τροποποίησης των κανονισμών της Ε.Ε. θα επέτρεπε στις μεγάλες εταιρείες εμφιάλωσης,  που έχουν ως βασικό κριτήριο την μη οξείδωση του λαδιού  για διάστημα ενός περίπου έτους, προτιμώντας έτσι, ελαιόλαδο παραγόμενο από ποικιλία Κορωνέικο (που είναι πιο ανθεκτικό), να αλλάξουν πολιτική και «να ξαναβάλουν στο εξαγωγικό τους πλάνο» την προώθηση λαδιού από ελιές ποικιλίας Μανάκι, με εξαιρετικά οικονομικά αποτελέσματα για τις περιοχές που το παράγουν.

Πολύδωρος Ιππ. Δάκογλου